Je zaden zijn gezaaid, ze groeien snel, en de pot ziet er te vol uit! Dan is het hoog tijd om te verspenen. Verspenen is het verpotten van je gezaaide plantjes naar individuele potjes, zodat ze meer ruimte en voedingsstoffen krijgen om verder te kunnen groeien. In dit artikel lees je hoe je dat moet doen, en geef ik 6 tips hiervoor. Je leest verder ook welke planten je juist NIET moet verspenen.
– Waarom moet je verspenen?
– 6 tips bij het verspenen
– Welke planten worden liever niet verspeend?
Waarom moet je verspenen?
Als beginnende moestuinder denk je misschien, waarom moet je verspenen? Kun je niet een zaad meteen in een grotere pot zetten? Dat scheelt toch werk? Ja, dat klopt ook. Planten zoals komkommers en courgettes kun je beter meteen in een grotere pot zaaien. Dit zijn planten met grote zaden, die snel groeien.
Bij kleine zaden is het moeilijker om elk zaadje in een individueel potje te krijgen. Daarnaast weet je niet of elk zaad het gaat doen. Hierdoor zaai je voor de zekerheid meerdere zaden in een potje. Hiermee bespaar je in het begin veel ruimte, potgrond en water.
Wanneer je een te grote pot gebruikt, loop je het risico dat je te veel water gaat geven, waardoor de wortels van de plant gaan rotten. Dus allemaal redenen om in het begin meerdere zaden te zaaien in een potje.
Na het ontkiemen, groeien de planten. Deze worden steeds groter. Op een gegeven moment hebben ze ruimtegebrek, en kunnen ze niet meer goed groeien. Dan is het hoog tijd om te verspenen.
6 Tips bij het verspenen.
Je kunt een zaailing verspenen zodra je de plantjes kunt vasthouden. Wacht niet tot de planten geen ruimte meer hebben. Het liefst verspeen je de plantjes daarvoor al, zodat ze continue kunnen groeien. Als het plantje zijn eerste echte bladeren (3e blad) heeft gekregen, is het meestal een goed moment om te verspenen.
Bij het verspenen haal je elk individuele plant uit zijn oorspronkelijk pot en doe je het in een nieuw potje. 6 tips om dit soepel te laten verlopen:
1. Gebruik potgrond, geen zaaigrond.
Heb je in zaaigrond gezaaid? Gebruik nu potgrond. Een zaad heeft geen voedingsstoffen nodig om te kunnen kiemen, maar eenmaal ontkiemd heeft een plant voedingsstoffen nodig om verder te kunnen groeien. In zaaigrond zit er meestal niet genoeg voedingsstoffen voor deze volgende fase.
2. Haal het plantje uit met een kleine vork of een verspeenvork.
Probeer de wortels zo min mogelijk te verstoren.
3.Hou het plantje vast bij de bladeren, en niet bij de steel.
De kans is groot dat je de steel beschadigd, en dan is het einde verhaal. De bladeren kunnen meer aan.
4. Druk de grond in de potten niet te veel aan.
De grond moet zo luchtig mogelijk blijven, voor een optimale wortelgroei. Er moet wel genoeg grond in de potten zitten.
5. Zet je plantjes wat dieper in, voor stevigere planten.
Tomaten verspeen je zo diep mogelijk, tot aan de bladeren. De haartjes aan de steel, worden wortels waardoor je een stevigere plant krijgt. Kolen en sla kun je ook dieper verspenen, maar bedek de kroon (het midden waar nieuwe bladeren zullen ontstaan) niet.
6. Gebruik niet te grote potten.
Hiermee bespaar je veel potgrond en ruimte. P9 potjes (9×9 cm) worden vaak gebruikt bij het verspenen van zaailingen. Dit is zeker wel nodig bij grotere planten of planten die nog lang binnen moeten blijven, zoals komkommer, tomaten, aubergines, pompoen en grote koolsoorten. Bij sla en kleine koolsoorten zoals paksoi is dit niet echt nodig. Ik gebruik zelf hiervoor potjes van 6 cm.
Heb je trouwens last van lange slungelige zaailingen? Dit kun je nog redden door ze dieper te verspenen. Als ze te lang en dun zijn geworden, dan kun je toch beter opnieuw zaaien. In dit artikel vertel ik hoe je lange dunne zaailingen kunt voorkomen en redden.
Welke planten worden liever niet verspeend?
Niet alle planten vinden het fijn om verspeend te worden. Lange wortelgewassen hebben vaak een hekel hieraan. Wortels, pastinaak en rammenas (daikon) vinden dit niet fijn. Die zaai je het liefst op hun definitieve plek.
Leden uit de komkommer familie (komkommers, pompoen, meloen, courgette) vinden het ook minder fijn om verspeend te worden. Helaas is het groeiseizoen in Nederland en België te kort, waardoor je toch die tijdsvoorsprong wilt creëren door binnen te zaaien.
Het beste is om half april een zaad meteen in een p9 potje te zetten. Zet dit binnen, want ze hebben warmte nodig om te kunnen kiemen. Half mei zijn de planten de juiste maat om uitgeplant te worden in de tuin.
Daarnaast doen bloemen zoals de Oost-Indische kers, papavers en zinnia’s het ook minder goed als hun wortels verstoord worden. Ze zullen het wel overleven, maar ze na het verspenen hebben ze een tijdje nodig om bij te komen. Zaai deze bloemen het liefst direct op hun definitieve plek.
Bij het verspenen ga je plotseling van 1 potje naar wel 20 potjes! Ik gebruik de rekken van onderstaande kweekkas om al mijn potjes op te zetten. Dit zet ik naast de deur naar de tuin.
Vind je het leuk om regelmatig tips en inspiratie te ontvangen over het kweken van snijbloemen, groenten en kamerplanten? Volg me op socialmedia. Je kunt me vinden onder de naam @BinnenBuitenBloei.
* Dit artikel bevat affiliate links. Als je via de link iets besteld, verdien ik een klein bedrag. Het kost je geen extra geld, maar hiermee help je mij met de kosten voor het onderhouden van de website. Bedankt daarvoor.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief!
Andere interessante artikelen:
